Gmina Barcin położona pomiędzy kujawskimi zagłębiem przemysłowym, a pałucką krainą czystych jezior i pięknej przyrody, stanowi miejsce w którym chce się, żyć, inwestować i które warto odwiedzić. Początki Barcina jako miejscowości sięgają XII wieku. Pierwotne nazwy miasta brzmiały: Barthcino, Barczino, Barczyno, Barcino, niemieckie: Bartzin, Barschin, Bartschen, Bartschin i łacińska Bartinensis. Pierwsza wzmianka pisana o Barcinie w źródłach kościelnych pochodzi z 1325 roku. Proboszczem parafii Barczino należącej do dekanatu w Inowrocławiu wymienionej w opłatach na stolicę apostolską był ks. Tomko. Z kolei pierwszą historyczną świecką notatkę znamy z 1390 roku – Hanka z Barcina wystąpiła w tym roku na procesie w gnieźnieńskim sądzie grodzkim. W 1472 roku Barcin uzyskał przywilej targowo-jarmarkowy. Za datę nadania praw miejskich przyjmuje się dzień 12 czerwca 1541 roku.
Legendarna historia Barcina sięga 997 roku i związana jest z pobytem biskupa Wojciecha, przekazywaniem okupu i transportem relikwii męczennika. Przepiękna legenda głosi, że w drodze z Gniezna do Gdańska w trakcie wyprawy misyjnej do Prus orszak biskupa wypoczywał przy pagórku na prawym brzegu Noteci w rejonie dzisiejszego Barcina. W drodze powrotnej konie ciągnące wóz ze zwłokami świętego poznawszy górę, odmówiły dalszej jazdy. Ruszyły dopiero wtedy, gdy w tym miejscu postawiono krzyż. Inna z legend mówi, że gdy po męczeńskiej śmierci biskupa Wojciecha książę Bolesław Chrobry ogłosił zbiórkę srebra dla wykupienia zwłok męczennika od Prusów, którzy zażądali tyle kruszcu, ile ważył misjonarz, akt wykupu – czyli ważenie i wymiana – miał się odbywać na tym wzgórzu.
W rejestrze zabytków Województwa Kujawsko-Pomorskiego znajduje się cmentarz rzymsko – katolicki parafii pw. św. Jakuba Większego w Barcinie, zespoły parkowo-pałacowe w Krotoszynie i Piechcinie. Do rejestru zabytków archeologicznych wpisany został kurhan w Złotowie – grobowiec megalityczny ludności kultury amfor kulistych ze środkowego okresu neolitu. Barcin był miejscem, w którym żyli przedstawiciele trzech wyznań: rzymsko-katolickiego, mojżeszowego i ewangelickiego. Przy ulicy Podgórnej w Barcinie jest nieczynny cmentarz żydowski z tablicą upamiętniającą społeczność żydowską miasta, z którego rozciąga się widok na Barcin i dolinę Noteci. Stojąc na kirkucie na odcinku kilkuset metrów widzimy trzy cmentarze trzech różnych kultur.
Barciński Ośrodek Sportu i Rekreacji sp. z o.o. zaprasza na basen, stadion lekkoatletyczny, cztery orliki, hale sportowe i nowoczesne place zabaw. Kryta pływalnia w Barcinie czynna od 6.30 do 21.30. Basen sportowy jest idealnym miejscem dla wszystkich lubiących i umiejących pływać. Basen rekreacyjny zapewnia miły wypoczynek i jest bezpiecznym miejscem do nauki pływania. Zamontowane w nim kaskady, gejzery powietrzne, masaże i grzyb wodny doskonale poprawiają samopoczucie. Brodzik jest bezpiecznym miejscem do wodnych gier i dziecięcych zabaw. Wanny jacuzzi relaksują i działają prozdrowotnie. Przejazd zjeżdżalnią rurową Anakonda to wspaniała rozrywka dla dorosłych i starszych dzieci. Zjeżdżalnia rodzinna jest atrakcją, z której korzystać mogą całe rodziny z dziećmi, a zjeżdżalnia w kształcie słonia jest ulubioną atrakcją dla najmłodszych. Zespół saun odpręża ciało i umysł.
Przez gminę przebiegają trzy szlaki rowerowe i ścieżka rowerowa. Rzeka Noteć malowniczo przecina region przepływając przez jezioro Sadłogoszcz, miasto Barcin i jezioro Wolickie. To ostatnie łączy się z jeziorami Kierzkowskim i Ostrowieckim zapewniając szereg atrakcji. Szlak rzeki Noteć i ciąg pałuckich jezior pozwala na aktywny wypoczynek i czynną rekreację, umożliwia uprawianie sportów wodnych, wędkarstwa i turystyki wodnej.
